در ساختمان سازی مدرن، مدیریت هوشمندانه مصالح اصلی مانند فولاد و بتن نقش کلیدی در کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی سازه دارد. مصرف بیش از حد این مصالح نه تنها بار مالی پروژه را افزایش میدهد بلکه اثرات زیست محیطی قابل توجهی نیز به همراه دارد. یکی از راهکارهای موثر برای بهینه‌سازی مصرف مصالح، استفاده از سیستم سقف تیرچه بلوک است. این سیستم با ترکیب تیرچههای پیش ساخته و بلوکهای سبک، نه تنها وزن سقف را کاهش میدهد بلکه میزان مصرف فولاد و بتن را به شکل چشمگیری کاهش داده و اجرای سریعتر و اقتصادی‌تر پروژه‌ها را ممکن می‌سازد.
تیرچه بلوک چیست؟
سقف تیرچه بلوک یکی از رایج‌ترین سیستم‌های سقف سازی در ساختمانهای بتنی است. تیرچه بتنی از ترکیب تیرچههای پیش ساخته (که می‌توانند پاشنه بتنی یا فولادی داشته باشند) و بلوکهای سبک (مانند یونولیت، سیمانی یا سفالی) تشکیل شده است.
تیرچهها به‌صورت خرپایی طراحی می‌شوند که قادر به تحمل بارهای وارده هستند، در حالی که بلوکهای سبک در فضاهای بین تیرچهها قرار می‌گیرند و نقش پرکننده را ایفا میکنند.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک
- تیرچهها: عناصر اصلی باربر سقف هستند که بارهای مرده و زنده را تحمل میکنند.
- بلوکها: در فضاهای بین تیرچهها قرار می‌گیرند و وزن سقف را کاهش می‌دهند.
- بتن رویه: برای یکپارچگی و افزایش مقاومت، روی بلوکها بتن‌ریزی میشود.
- میلگردهای حرارتی و برشی: برای جلوگیری از ترک خوردگی و افزایش مقاومت برشی، در بتن رویه استفاده می‌شوند.
نحوه اجرای سقف تیرچه بلوک
- نصب تیرچهها: تیرچهها به‌صورت پیشساخته در محل پروژه قرار می‌گیرند.
- قرار دادن بلوکها: بلوکهای سبک در فضاهای بین تیرچهها قرار می‌گیرند.
- بتن ریزی رویه: روی بلوکها بتن ریزی میشود تا یکپارچگی سقف تأمین گردد.
- آرماتوربندی: میلگردهای حرارتی و برشی در بتن رویه قرار می‌گیرند.
نقش تیرچه بلوک در کاهش مصرف فولاد و بتن
در ساختمان سازی، استفاده بهینه از مصالح اصلی مانند فولاد و بتن اهمیت زیادی دارد، زیرا هم هزینه‌ها را کاهش میدهد و هم اثرات زیست محیطی را کمتر می‌کند. سیستم سقف تیرچه بلوک با ترکیب تیرچههای پیش ساخته و بلوکهای سبک، راهکاری موثر برای کاهش مصرف این مصالح است.
این روش علاوه بر صرفه جویی در فولاد و بتن، اجرای سریع و اقتصادی‌تر پروژه‌ها را نیز ممکن می‌سازد.
کاهش مصرف فولاد
طراحی بهینه تیرچهها: تیرچهها با استفاده از میلگردهای کششی و فشاری بهینه طراحی می‌شوند.
جایگزینی تیرهای فولادی حجیم: استفاده از تیرچه بلوکها به جای تیرهای فولادی یکپارچه، نیاز به تیرهای فولادی حجیم را کاهش میدهد.
استفاده از بلوکهای سبک: استفاده از بلوکهای سبک مانند یونولیت یا سیمانی توخالی، وزن سقف را کاهش میدهد که به نوبه خود باعث کاهش نیاز به فولاد در تیرها و ستون‌ها میشود.
کاهش مصرف بتن
حذف بتن در ناحیه کششی: در سقف‌های تیرچه بلوک، بتن در ناحیه کششی حذف شده و تنها در ناحیه فشاری (پاشنه تیرچه) باقی می‌ماند.
کاهش حجم بتن مصرفی: استفاده از بلوکهای سبک به جای بتن در نواحی غیرسازه‌ای، حجم بتن مصرفی را کاهش میدهد.
کاهش نیاز به بتن در تیرها و ستون‌ها: کاهش بار مرده سقف باعث کاهش نیاز به بتن در تیرها و ستون‌ها میشود.
در تیرچه بلوک،فضاهای بین تیرچهها با بلوکهای سبک پر میشود و نیاز به پر کردن کامل با بتن از بین میرود
این کار باعث کاهش حجم بتن مصرفی تا حدود 30-40% نسبت به دالهای بتن مسلح یکپارچه میشود
استفاده از بلوکهای تو خالی یا سبک،وزن سقف را کاهش میدهد که به نوبه خود باعث کاهش نیاز به بتن و فولاد در تیرها و ستون‌ها میشود
فواید اقتصادی و سازه ای سقف تیرچه بلوک
اجرای سریعتر و راحتتر نسبت به دال های بتنی یکپارچه
کاهش هزینه کلی ساخت بدلیل صرفه جویی در مصالح
کاهش بار مرده سقف که منجر به کاهش تنش در سازه و کاهش ابعاد تیر و ستون میشود
مزایای استفاده از تیرچه بلوک
سرعت اجرای بالا: نصب تیرچه بلوک به سرعت انجام میشود و زمان اجرای پروژه را کاهش میدهد.
کاهش هزینه‌های کلی ساخت: صرفهجویی در مصرف فولاد و بتن منجر به کاهش هزینه‌های کلی ساخت میشود.
عایق حرارتی و صوتی: بلوکهای استفاده شده در این سیستم، عایق خوبی برای حرارت و صدا هستند.
سبکی و کاهش بار مرده: استفاده از بلوکهای سبک باعث کاهش وزن سقف و در نتیجه کاهش بار مرده میشود.
انعطاف پذیری در طراحی: این سیستم قابلیت اجرای طرح‌های مختلف سقف کاذب را دارد.
معایب سقف تیرچه بلوک
محدودیت در دهانه‌های بزرگ: این سیستم برای پوشش دهانه‌های بزرگ‌تر از ۸ متر مناسب نیست.
احتمال شکستگی تیرچهها: در حین حمل و نقل، تیرچهها ممکن است دچار شکستگی شوند.
ضعف در صلبیت: در مقایسه با سقف‌های دال بتنی، سقف تیرچه بلوک صلبیت کمتری دارد.
نیاز به بتن ریزی رویه: برای ایجاد یکپارچگی و مقاومت بیشتر، نیاز به بتن ریزی روی بلوکها وجود دارد.
کاربردهای سقف تیرچه بلوک کجاست؟
سقف تیرچه بلوک و فوم سقفی به دلیل مزایای متعدد خود در انواع ساختمان‌ها کاربرد گسترده‌ای دارد. در ساختمانهای مسکونی، به علت هزینه پایین و سرعت اجرای بالا، انتخابی مناسب محسوب میشود. همچنین در ساختمانهای تجاری و اداری، به دلیل همین مزایا و استحکام کافی، استفاده از این سیستم رایج است. علاوه بر این، در کارگاهها و سولهها که نیاز به تحمل بارهای زیاد و اجرای سریع دارند، سقف تیرچه بلوک گزینه‌ای ایده‌آل برای پوشش سقف به شمار می‌آید.
آزمایش‌ها و تحقیقات درباره نقش تیرچه بلوک
تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از سقف‌های تیرچه بلوک می‌تواند تا ۳۰-۴۰٪ در مصرف بتن صرفهجویی کند. همچنین، با استفاده از بلوکهای سبک، وزن سقف کاهش یافته و این امر به کاهش بار مرده سقف و در نتیجه کاهش نیاز به فولاد و بتن در تیرها و ستون‌ها منجر میشود.
در پایان
استفاده از سیستم سقف تیرچه بلوک گروه تولیدی میگلی با جایگزینی بخشی از بتن با بلوکهای سبک و با استفاده بهینه از فولاد، مصرف هر دو مصالح اصلی یعنی فولاد و بتن را کاهش میدهد و بهینه سازی اقتصادی و سازه‌ای در ساختمان ایجاد می‌کند. این سیستم با مزایایی همچون کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت اجرا و بهبود عملکرد حرارتی و صوتی، به یکی از انتخاب‌های محبوب در صنعت ساختمان سازی تبدیل شده است.
پرسش‌های متداول
تیرچه بلوک چیست و چگونه ساخته میشود؟
تیرچه بلوک سقفی است که از ترکیب تیرچههای پیشساخته و بلوکهای سبک تشکیل شده است. تیرچهها بارهای وارده را تحمل میکنند و بلوکها فضاهای بین تیرچهها را پر میکنند تا وزن سقف کاهش یابد و مصرف بتن و فولاد کمتر شود.
استفاده از تیرچه بلوک چه تاثیری بر مصرف فولاد دارد؟
تیرچه بلوک با طراحی بهینه میلگردها و جایگزینی تیرهای فولادی حجیم، میزان مصرف فولاد را کاهش میدهد. همچنین کاهش وزن سقف باعث میشود تیرها و ستون‌ها به فولاد کمتری نیاز داشته باشند.
چگونه تیرچه بلوک مصرف بتن را کاهش میدهد؟
در تیرچه بلوک، بخش زیادی از فضای بین تیرچهها با بلوکهای سبک پر میشود و نیاز به پر کردن کامل با بتن از بین میرود. این کار باعث کاهش حجم بتن مصرفی تا ۳۰-۴۰٪ نسبت به دالهای یکپارچه میشود.
چه مزایایی غیر از صرفهجویی در مصالح دارد؟
اجرای سریعتر و راحتتر نسبت به دالهای بتنی یکپارچه، کاهش بار مرده سقف که به کاهش تنش در سازه و کوچک شدن ابعاد تیر و ستون منجر میشود، و کاهش هزینه کلی ساخت از مهمترین مزایای آن هستند.
تیرچه بلوک در چه نوع ساختمانهایی استفاده میشود؟
این سیستم در ساختمانهای مسکونی به دلیل هزینه پایین و سرعت اجرای بالا، در ساختمانهای تجاری و اداری به دلیل استحکام و مزایا، و در کارگاهها و سولهها به دلیل تحمل بارهای زیاد کاربرد دارد.
